AKMA
Tanım: Dikey yüzeylerde meydana gelen akıntılar ve perde şeklindeki sarkmalardır. Nedenleri: 1 . Tabanca meme çapının büyük olması 2 . Yanlış boyama tekniği: Boya tabancasının yüzeye çok yakın tutulması veya çok yavaş hareket ettirilmesi.
3 . Aşırı kalınlıkta film oluşacak şekilde uygulama yapılması.
4. Katlar arasındaki bekleme sürelerinin yetersiz olması.
5. Düşük ortam sıcaklıklarında, parça boyamalarda yavaş cins sertleştirici ve tinerlerin kullanılması.
Nasıl Önlenir?
Boya tabancası, uygulama tekniği ve kullanılan ürünler arasında uyum olmalıdır. Kullanılacak sertleştirici ve tinerlerin seçimi doğru olarak yapılmalıdır. Ortam sıcaklığının düşük olduğu durumlarda iyi bir atomizasyon sağlamak için küçük tabanca memesi ve hızlı tiner kullanılmalıdır. Nasıl Tamir Edilir? Kurumanın tamamlanmasından sonra akıntılar kazınmalı, P1000-1200 ile zımpara yapılıp, Pasta ve Polish uygulanarak yüzey düzeltilmelidir. Perde şeklindeki çelik akmalarda sorumlu bölge zımparalanarak tekrar boyanmalıdır.
BOYANIN BATMASI
Tanım: Son kat boyada yüzey bozukluğu olması, zımpara ve diğer izlerin görülmesidir. Bu tür yüzey bozukluğu parlaklığın düşük olmasına neden olur. Nedenleri: 1. Astarın çok kalın uygulanması veya kuruma süresinin kısa tutulması sonucunda son katın altında yaş bir zemin kalması. 2. Dolgu macunu uygulamasının ardından ince bir macun ile yoklama yapılmaması sonucunda uygulanan astar ve son katın macun yüzeyi tarafından emilmesi.
3. Son katın yeterli kalınlıkta uygulanmaması.
4. Son katın çok kalın uygulanması halinde solventlerin buharlaşması uzun süre alır, bu durum boyanın batmasına neden olur.
Nasıl Önlenir? Bu sorunun oluşmaması için astar ve boyalar üreticinin önerdiği kalınlıklarda uygulanmalı, katlar arasında yeterli buharlaşma süreleri verilmeli ve kuruma sürelerine uyulmalıdır.
Nasıl Tamir Edilir? Kurumanın tamamen gerçekleşmesi için beklenmeli, gerekirse kurutma fırında yapılmalıdır. Yüzey hafifçe zımparalanıp tekrar boyanmalıdır.
ÇATLAMA
Tanım: Son kat boya yüzeyinde değişik yönlerde ve boyutlarda çatlakların oluşmasıdır. Nedenleri: Aşağıda belirtilen şekillerde uygulanan boyaların sıcaklık değişmelerine maruz kalması sonucunda çatlamalar meydana gelmektedir: 1. Boyamada kullanılan malzemelerin çok kalın katlar halinde uygulanması. 2. Gözle görülemeyen küçük çatlaklar bulunan eski boyalı yüzey üzerine tamir yapılması.
3. Sertlik ve elastikiyetleri birbirine uygun olmayan boya malzemelerinin kullanılması (örneğin, sert polyester macun ve astarların, Termoplastik Akrilik Boyalar üzerinde kullanılmaları sonucunda, yüksek gerilmeler nedeniyle boyada çatlamalar meydana gelir).
Nasıl Önlenir? Birbirine uyum sağlayan malzemelerin önerilen kalınlıklarda uygulanması gerekir.
Nasıl Tamir Edilir? Çatlama olan katlar zımparalanıp, tekrar boyanmalıdır.
İZ YAPMA
Tanım: Eski boyalı yüzeylerin kabarması sonucu oluşan kenarların ve onarımda kullanılan macun ve astarların son katta görünür hale gelmesidir. Nedenleri: 1. Onarımda kullanılan macunun zımparalanmasının yetersiz olması. 2. Zımpara işleminin dikkatsizce yapılması sonucunda metal, eski boya ve macun yüzeyleri arasında seviye farklılıklarının meydana gelmesi.
3. Kısmi astarlamadan sonra yeterli zımpara yapılmaması
4. Astarın kalın olarak uygulanması ve kurumanın yetersiz olması.
Nasıl Önlenir? Tamir edilecek bölgenin çevresindeki eski boyalı yüzeye ince zımpara yapılmalı, macun ve astar uygulamaları ve kuruma süreleri için öneriler dikkate alınmalıdır. Astarı yüzeyin belli bir bölümüne değil, tamamına uygulamak daha iyi bir sonuç verir. Yüzey seviye farklılıklarının görülebilmesi için, ince zımparadan önce yoklama boyası uygulaması önerilir.
Nasıl Tamir Edilir? Onarılan bölgenin çevresinin belirgin hale gelmesi durumunda hasarlı bölgenin zımparalanıp,astar ve son kat uygulanarak tekrar boyanması gerekir.
KIRIŞMA
Tanım: Üst katların, alt katlardan daha hızlı kuruması sonucunda yüzeyde kırışık, dalgalı bir görüntü meydana gelir. Bu sorun özellikle oksidasyon kuruması yapan sentetik ürünlerde görünür. Nedenleri: : 1. Sentetik son katın çok kalın uygulanması. 2. Uygun olmayan kuruma şartları (çok yüksek ortam sıcaklığı).
Nasıl Önlenir? Ürünleri doğru film kalınlıklarında uygulamaya ve uygun kurutma şartlarını oluşturmaya dikkat etmelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Kırışma az ise, kurumanın tamamlanması için beklenmeli, sağlam yüzeye kadar zımpara yapılıp tekrar boyanmalıdır. Kırışma çok fazla ise, boya sökücü kullanarak metale kadar inilmeli ve yüzey yeniden boyanmalıdır.
KRATERLEŞME
Tanım: Son katta veya ara katlarda oluşan dairesel oyuklar ve balık gözü şeklindeki yüzey açılmalarıdır. Nedenleri: 1. Uygulama öncesinde yüzeydeki yağ, parafin ve silikonlu polish artıklarının temizlenmemesi. 2. Boya tozları, havadan gelen toz ve pisliklerin boyanacak yüzeye yapışması.
3. Basınçlı hava sisteminden gelen yağ ve su.
4. Aerosol kutularından gelen silikon.
5. Yakın çevredeki sanayi ve tesislerinden gelen yabancı maddeler.
Nasıl Önlenir? Yüzeyin boyanmadan önce iyi bir şekilde temizlenmesi gerekir. Silikon içeren poliş ve diğer malzemeler boyama yapılan yerin dışında kullanılmalıdır.
Nasıl Tamir Edilir? Krater oluşan bölge zımparalanıp, tekrar boyanmalıdır.
KUSMA
Tanım: Son katlar altında kullanılan macun ve astarlar içindeki pigmentlerin yüzeye çıkarak, son katın rengini değiştirmesidir. Nedenleri: 1. Orijinal boyada bulunan pigmentlerin, boyama sırasında solventlerin etkisi ile çözünerek, son katın içine doğru yükselmesi.
2. Polyester macun sertleştiricisinin önerilenden fazla kullanılması. Sertleştirici içindeki peroksit reaksiyon sırasında pigmentleri etkileyerek, özellikle mavi ve yeşil son katlarda sarı veya kahverengi tonlarda renk değişimi meydana getirir. 3.Onarılan yüzeyde zift kalıntılarının bulunması.
Nasıl Önlenir? Kesici kat özelliği olan bir astar kullanılmalı, polyester macunlara önerilenden fazla miktarda sertleştirici ilave edilmemelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Şiddetli kusmalarda, hasarlı bölgenin saca kadar zımparalanıp, tekrar boyanması gerekir.
LEKE VE TANECİKLER
Tanım: Boya tabakasında içinde gömülü olarak bulunan değişik şekil, büyüklük ve sayıdaki küçük leke ve taneciklerdir. Nedenleri: 1. Raf ömrünü doldurmuş olan boya malzemelerinin kullanılması. 2. Yanlış sertleştirici ve tiner kullanımı 3. Tatbik edilme süresini (Jel süresi) doldurmuş olan iki komponentli ürünlerin inceltilerek kullanılması.
4. Yetersiz karıştırma sonucunda pigmentlerin toplanması. - Boya kabininin çok kirli olması. - Kabine gelen basınçlı havanın filtre edilmemesi. Nasıl Önlenir? : Boya malzemeleri her zaman üreticinin önerileri doğrultusunda uygulanmalı, teknik bilgi broşürlerinde belirtilen sertleştirici ve tinerler ile kullanılmalıdır. Ayrıca, ürünler kullanılmadan önce iyice karıştırılıp, süzülmeli ve tatbik edilme süresini aşmamaya dikkat etmelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Sorun küçük bir bölgede ise, P1200 ile zımpara yapıldıktan sonra Pasta ve Polish uygulanmalıdır. Leke ve tanecikler büyük ve sorunlu alan geniş ise yüzey matlaştırıldıktan sonra son kat boyanmalıdır. Gerekirse astar uygulanmalıdır.
LEKELENME
Tanım: Endüstriyel baca gazları, reçineler, benzin ve diğer kimyasal maddelerin boyayı tahrip etmesi sonucunda korozyon ve lekelenme meydana gelir. Ağır şekilde etkilenmelerde tüm yüzey tahrip olabilir.
Nedenleri: 1. Endüstriyel baca gazları, kimyasal maddeler ve katranın boya yüzeyine nüfuz edip, son kat boyanın pigmentleri ile reaksiyona girerek boyanın rengini değiştirmesi. 2. Katran içinde bulunan kimyasal maddelerin boya yüzeyine işleyerek kahverengi lekeler oluşturması.
3. Reçine, benzin ve kuş pisliği gibi maddelerin boya sistemi üzerindeki olumsuz etkisi. Not: Bu maddeler boya yüzeyinde uzun süre kalırsa yüzey bozularak, tahrip olur.
Nasıl Önlenir? Araç düzenli olarak yıkanmalı ve zaman zaman Polish veya Wax uygulanmalıdır. Yüzeye bulaşan kuş pisliği, yağ ve benzin derhal temizlenmelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Basit lekelenmelerde Pasta ve Polish uygulanarak sorun giderilebilir. Daha önemli tahribatlarda, yüzey zımparalanarak yeniden boyanmalıdır.
METAL YÜZMESİ
Tanım: Metalik boyalı yüzeylerde dalgalanma şeklinde görünen renk farklılıklarıdır. Nedenleri: 1. Metalik baz katın eşit katlar halinde uygulanmaması. 2. Yetersiz ön buharlaşma süresinin ardından, uygulanan verniğin baz katı çözerek metal pigmentlerin dizilişlerini etkilemesi. 3. İlk kat verniğin baz katın çözülmesine neden olacak kadar fazla miktarda uygulanması.
Nasıl Önlenir? Baz katın eşit katlar halinde ve yeterli kalınlıkta uygulanması sağlanmalı ve vernik uygulanmasından önce önerilen süre kadar beklenmelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Metal yüzmesi sorunu vernik uygulaması öncesinde görülürse, hava basıncı düşürülerek baz katın seri hareketlerle bir kat daha uygulanması gerekir. Eğer, sorun vernik uygulanmasından sonra görülürse, kuruma için beklenir, hafif bir zımpara yapılarak tekrar baz kat ve vernik uygulanır.
PASIN YAYILMASI
Tanım: Yüzeyde meydana gelen nokta şeklindeki kabarcıklanmalar olarak tanımlanan bir hasardır. Kabaran noktalar açıldığında kahverengi paslı bölgeler görülür. Nedenleri: 1. Nemin, çatlaklardan ve taş çarpması sonucunda oluşan çentiklerden sızarak metal yüzeye ulaşması. 2. Tamirden sonra pasın tamamen giderilmemesi ve nemin girişi ile birlikte yeni paslanmaların başlaması. 3. Metal yüzeyde nem çeken tuzların ve el izlerinin kalması. Nemin girmesi ile bu pislikler, pas ve su kabarcıklarının oluşmasına neden olur.
Nasıl Önlenir? Eski boyalı yüzey temiz ve mümkünse minerallerinden arındırılmış saf su ile temizlenmelidir. Gerekirse, bu işlem buhar püskürterek yapılmalıdır. Yüzeyin pastan tamamen temizlendiğinden emin olunmalıdır. Bunun için en iyi yöntem pasın, kum püskürtmesi ile giderilmesidir. Boya yüzeyindeki taş çarpması sonucu meydana gelen hasarlar derhal tamir edilerek, paslanmanın önüne geçilmelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Boya sökücü, zımpara ya da kum püskürtme ile paslı yüzey saca kadar temizlenmelidir. Metal yüzey hiçbir paslı nokta kalmayacak şekilde temizlenerek, pasa karşı koruyucu astarlardan biri uygulanarak tekrar boyanmalıdır.
PİSLİK
Tanım: Çeşitli şekil ve büyüklükteki toz taneciklerinin son kat içine gömülmesi sonucunda oluşan bir görüntü bozukluğudur. Nedenleri: 1. Zımparadan sonra aracın yeterince temizlenmemesi. 2. Uygun bir iş elbisesi giyilmemesi ve elbiseden toz, kir ve iplikçiklerin düşmesi. 3. Boyama kabinindeki kusurlar:
- Toz filtresinin tıkanması veya delik olması. - Boya kabininin çok kirli olması. - Kabine gelen basınçlı havanın filtre edilmemesi.
Nasıl Tamir Edilir? Küçük toz tanecikleri, yüzey P1200 ile zımparalanıp, Pasta ve Polish uygulanarak giderilir. Tüm yüzeyin çok tozlu olması durumunda, zımpara yapılıp, tekrar boyanmalıdır.
PORTAKALLANMA
Tanım: Son kat boyada portakal kabuğu yüzeyine benzer bir görüntünün oluşmasıdır. Nedenleri: 1. Boya tabancasının yüzeye çok uzak tutulması. 2. Uygulama basıncının çok düşük, atomizasyonun yetersiz olması.
3. Son katın çok ince uygulanması.
4. Tabancadan çıkan boya miktarının az olması nedeniyle boyanın yüzeye kuru olarak düşmesi
5. Boya viskozitesinin çok yüksek olması 6. Tinerin çok hızlı cins olması 7. Uygulama ortamının ya da yüzeyin sıcaklığının çok yüksek olması
Nasıl Önlenir? Boya malzemeleri için önerilen püskürtme teknikleri uygulanmalıdır. Ortam sıcaklığına uygun ve önerilen miktarda tiner kullanılmalıdır.
Nasıl Tamir Edilir? Portakallanma çok belirgin değilse, P1200 ile zımparalanıp Pasta ve Polish uygulanarak, yüzey düzgün ve parlak bir hale getirilir. Fazla olması durumunda, P800 ile zımparalanıp tekrar boyanmalıdır.
RENK YÜZMESİ
Tanım: Son kat boyalarda düzensiz, benekli ve gölgeli bir renk dağılımının görünmesidir. Nedenleri: 1. Son kat boyanın eşit sayıda katlar halinde uygulanmaması sonucunda boya filminde kalınlık farklılıklarının oluşması 2. Hava basıncının çok yüksek veya çok düşük olması
3. Yanlış tiner kullanılması
Nasıl Önlenir? Boya üreticisinin önerilerine uygun olarak son kat eşit sayıda katlar halinde uygulanmalıdır.
Nasıl Tamir Edilir? Yüzeylerin tamamen kuruması için beklenir, hafif bir zımpara yapılarak tekrar boyanır.
SOLVENT KABARCIKLARI
Tanım: Uygulamadan ksıa bir süre sonra, orta kısımlarda delikler ulunan kabarcıkların oluşmasıdır. Nedenleri:
1. Yan katların tatbik edilmesi. 2. Yanlış tiner (hızlı) kullanılması.
3. Katlar arasındaki bekleme sürelerinin yetersiz olması.
4. Boyanacak yüzeyin sıcaklığının çok yüksek olması nedeni ile kurumanın hızlanması
5. İki komponentli ürünlerde fırınlama öncesinde uzun ön buharlaşma verilmesi. 6. İnfra Red lambası ile yapılan kurutmalarda, yüzeyin lambaya çok yakın olması. Nasıl Önlenir? Ortam sıcaklığına uygun tiner kullanılmalı, önerilen film kalınlıkları-nın üzerine çıkılmamalıdır. Ayrıca, viskozite bir miktar düşürmek (tiner ilavesi ile), katlar arasında yeterli ön buharlaşma süreleri vermek ve kuruma sırasında yüzey ile İnfra Red lambası arasındaki mesafeye dikkat etmek gerekir.
Nasıl Önlenir? Solvent kabarcıklarının miktarı fazla değilse, yüzey P1200 ile zımparalanarak Pasta ve Polish uygulanmalıdır. Kabarcıkların yoğun olması durumunda, problemli yüzey zımparalanarak uzaklaştırılır ve tekrar boyanır.
SU LEKELERİ
Tanım: Su lekelerinin son kat yüzey üzerinde genellikle beyaz renkli, yuvarlak kabarcıklar olarak görülmesidir. Nedenleri: Lekeler, yağmur ve çiğ damlacıklarının havadaki toz, kireç ve tuz gibi maddelerle birleşerek yüzeyde kuruması sonucunda oluşur. Bu lekeler genellikle kurumasını tamamlamamış taze boyalı yüzeylerde meydana gelir.
Nasıl Önlenir? Kuruma sırasında ortam sıcaklığına ve kuruma sürelerine dikkat edilmeli, boya tamamen kurumadan nem ile temas önlenmelidir. Araç ya da boyalı yüzeyin ıslanması durumunda derhal kurutma yapılmalıdır.
Nasıl Tamir Edilir? Normal şartlarda, sudan etkilenen kısımları nemli bez ile silerek, Polish uygulamak yeterlidir. Bu işlem istenilen sonucu vermiyorsa, yüzey kurutulmalı ve P80 zımpara ile su lekesinin olmadığı boya katına kadar zımparalama yapılır. Hata oluşumuna neden olan sebepler ortadan kaldırılarak, uygun boya ürünleri ile tekrar boyama yapılır.
TAŞ ÇARPMALARI
Tanım: Küçük taşlar boya yüzeyine hızla çarptıklarında, boya tabakalarında değişik büyüklüklerde kopmalar şeklinde hasar oluştururlar. Nedenleri: Küçük taşlar ve sert cisimler değişik hızlarda boya yüzeyine çarparlar. Çarpmanın şiddetine bağlı olarak, sadece son kat tabakası veya tüm boya sistemi zarar görebilir. Nemin hasarlı bölgeden boya katlarının içine girmesi sonucunda paslanma meydana gelir.
Nasıl Önlenir? Taş çentiklerinin oluşmasını önlemek mümkün değildir. Ancak Taş Çarpma Koruyucu Astarı kullanılarak hasarın şiddetini azaltmak ve metal yüzeyleri pastan korumak mümkün olabilir.
Nasıl Tamir Edilir? Hafif hasarlı durumlarda rötuş yapılarak yüzey onarılabilir. Büyük hasarlarda bu bölge macun, astar ve son kat kullanılarak onarılabilir.
ZAYIF ORTÜCÜLÜK
Tanım: Son katın altındaki eski boyalı yüzeyin, ya da kullanılan macun ve astar tabakalarının görünmesidir. Nedenleri: 1. Uygun olmayan renkte astar kullanılması 2. Son kat boyanın yeterince karıştırılmadan uygulanması
3. Yanlış tiner kullanılması
4. Son kat boyanın çok ince uygulanması
Nasıl Önlenir? 1. Astar eşit kalınlıkta uygulanmalıdır. 2. Son kat boya kullanmadan önce iyice karıştırılmalıdır. 3. İlave edilen tiner miktarına dikkat edilmelidir. 4. Son kat boya yeterli kalınlıkta uygulanmalıdır. Uygulanması gereken film kalınlığı düz renklerde 50-70 mikrondur (kurşun ve kromat içermeyen sarı ve kırmızı renklerde bu kalınlığın biraz daha üzerine çıkılmalıdır). İki katlı (baz kat+vernik) metal son katlarda gerekli film kalınlığı 15-30 mikrondur (transparan renkler biraz daha kalın uygulanmalıdır). Bazı özel pigmentler içeren örtücülüğü düşük renkler altında renk Astarı uygulanması tavsiye edilir.
Nasıl Tamir Edilir? Örtücülüğün yetersiz olduğu durumlarda, boya kuruduktan sonra P800 ile yaş zımpara yapılarak, yüzey tekrar boyanmalıdır.
ZAYIF YAPIŞMA
Tanım: Metal yüzeye yapışma yetersizliği (tüm sistemin yapışmasını etkiler) ve katlar arası yapışma yetersizliği olmak üzere iki farklı şekilde görünür. Nedenleri : 1. Zemininde yapışmayı önleyen yabanc maddelerin (Silikon, Yağ, Parafin, Pas, Zımpara tozu gibi) bulunması. 2. Zemine yanlış bir astarın uygulanması. 3. Zeminin yetersiz zımparalanması veya hiç zımparalanmaması. 4. Astarın veya baz katın çok kuru ya da çok ince tatbik edilmesi. 5.İki katlı metalik sistemlerde, baz katın çok kalın olarak uygulanması ve katlar arasında yeterli ön buharlaşma verilmemesi.
Nasıl Önlenir?Ortam sıcaklığına uygun tiner kullanılmalı, önerilen film kalınlıkları-nın üzerine çıkılmamalıdır. Ayrıca, viskozite bir miktar düşürmek (tiner ilavesi ile), katlar arasında yeterli ön buharlaşma süreleri vermek ve kuruma sırasında yüzey ile İnfra Red lambası arasındaki mesafeye dikkat etmek gerekir.
Nasıl Tamir Edilir?
Solvent kabarcıklarının miktarı fazla değilse, yüzey P1200 ile zımparalana-rak Pasta ve Polish uygulanmalıdır. Kabarcıkların yoğun olması durumunda, problemli yüzey zımparalanarak uzaklaştırılır ve tekrar boyanır.
ZIMPARA İZLERİ
Tanım: Zımpara izlerinin son kat boyada görünerek, boya yüzeyinin düzgünlüğünün ve görüntüsünün olumsuz yönde etkilenmesidir.
Nedenleri 1. Astar veya macunun zımparalanmasının kalın olarak yapılması sonucunda, derin zımpara izleri son katta görünür hale gelir. 2. Astarın kuruması için gereken zamana yeterince dikkat edilmeme si. Astarın, son katın uygulanmasından sonra kuruması sonucunda boyanın çökerek, zımpara izlerinin belirgin hale gelmesi. 3. Boyalı yüzeyin tamir edilecek bölgesinde çok kaba zımpara diski veya zımpara kağıdı kullanılması sonucunda derin zımpara izlerinin oluşması.
Nasıl Önlenir? Önerilen kalınlıkta zımpara kullanılmalı, astar ve macun ince zımpara yapılmadan önce yoklama boyası uygulanarak zımpara izleri belirlenip, giderilmelidir.
Nasıl Tamir Edilir? Kusurlu katlar zımparalanıp, tekrar astar ve son kat uygulanmalıdır.